Morihei-Ueshiba.jpg

Ueshiba Morihei (tiếng Nhật: 植芝盛平, phiên âm Hán-Việt: Thực Chi Thịnh Bình, 1883-1969) là người đã có công lãnh hội nhiều trường phái võ thuật của Nhật Bản để sáng lập ra hệ phái Aikido (Hiệp/Hợp khí đạo) Nhật Bản, một hệ phái nhu hòa nổi tiếng với những đòn quăng, vật được đánh giá là võ phái phụng sự hòa bình cho con người trên Trái Đất.

Aikido01Ueshiba Morihei sinh ra trong một gia đình có truyền thống thượng võ. Ông nội của Ueshiba Morihei thuộc dòng dõi samurai trong họ tộc Kii, có sức mạnh phi thường và võ công trác tuyệt. Bố của Ueshiba Morihei thừa hưởng môn phái Aioi-ryu, là một đại lực sĩ chỉ cần hai ngón tay út đã có thể xách hai bao gạo, mỗi bao nặng một tạ. Là con trai duy nhất trong năm người con, từ người cha Yoroku, Ueshiba được thừa hưởng tinh thần quyết tâm của samurai và lòng ham thích các vấn đề cộng đồng, đồng thời thừa hưởng từ mẹ sự mộ đạo, đam mê thơ và nghệ thuật.

Thuở nhỏ Ueshiba Morihei có thể chất tương đối mảnh khảnh, yếu đuối, và hay ốm đau nên thích ở trong nhà đọc sách hơn là đi chơi bên ngoài. Cậu rất thông minh, chăm chỉ, làu thông kinh sử và toán học. Lớn hơn một chút, Ueshiba đã quyết tâm để trở thành cường tráng bằng cách luyện thể lực, bơi lội và học cả môn Sumo. Đồng thời, dưới sự kèm cặp của cha, cậu luyện môn võ Aioi-ryu cho tới năm 15 tuổi (năm 1897). Sau một thời gian khổ luyện chuyên cần, Ueshiba đã đạt được một sức mạnh ít người bì kịp nhưng lại bị trở ngại về chiều cao - chỉ đạt 1,54m - chưa đủ điều kiện nhập ngũ. Ueshiba đã lên núi mấy tháng và tập luyện để cao thêm được 2 cm, đủ điều kiện được tuyển vào quân đội năm 1903. Trong doanh trại, Ueshiba đã khiến mọi người phải thán phục vì biệt tài đánh lưỡi lê (jukenjitsu).

Aikido02Những năm này Ueshiba cũng đến Tokyo thụ giáo võ sư Jujitsu lừng danh thời đó là Takusaburo Torawa. Ueshiba tiến bộ rất nhanh, liền được gửi tới Học viện võ thuật Osaka để theo học Kenjitsu (Kiếm thuật) với sự hướng dẫn của võ sư danh tiếng Masakatsu Nakai. Trong 10 năm trời khổ luyện dưới sự chỉ dạy của danh sư, Ueshiba Morihei đã đạt đẳng cấp cao nhất Mankyo Kaiden, kế thừa truyền thống võ phái và được quyền ban đẳng cấp cho các môn sinh sau này.

Năm 1910, Ueshiba Morihei du hành đến đảo Hokkaido khai hoang và hạnh ngộ với võ sư Takeda Sokaku (1859 -1943) chấp chưởng môn Daito-ryu tại lữ quán Hisada. Sau khi hội kiến, vị võ sư 60 tuổi này đã nhận lời truyền dạy Ueshiba Morihei những kỹ pháp Aiki Jujitsu (Hiệp khí Nhu thuật) mà Takeda Sokaku gọi là Aikibudo (Hiệp khí võ đạo) ngay tại nhà. Tháng 3 năm 1915 Ueshiba Morihei được thầy ban cho đẳng cấp Menkyo Kaiden, có quyền quyết định tất cả tương lai cho môn phái một khi Takeda qua đời. Như vậy, Takeda Sokaku đã trở thành người đầu tiên của tộc Takeda dạy môn võ của tộc mình cho người ngoại tộc và Morihei Ueshiba người ngoại tộc đầu tiên được học Aikibudo, đồng thời là người được Takeda Sokaku tin tưởng cho phép dạy Aikibudo trước khi Morihei Ueshiba sáng lập môn Aikido.

Sau khi Ueshiba rời Hokkaidō năm 1919, ông gặp và chịu ảnh hưởng lớn từ Onisaburo Deguchi (出口 王仁三郎 Deguchi Ōnisaburo, 1871–1948), thủ lĩnh tinh thần của giáo phái Ōmoto-kyō ở Ayabe. Một trong những đặc điểm chủ yếu của Ōmoto-kyō là nó nhấn mạnh đến sự đạt được cõi hoàn hảo trong một đời người. Điều này tạo ảnh hưởng lớn đến triết lý của môn võ của Ueshiba về rộng mở tình yêu thương và sự cảm thông, đặc biệt đối với những ai muốn hãm hại người khác. Aikido thể hiện triết lý này trong việc nhấn mạnh rằng, nắm vững võ thuật để mà nhận đòn và chuyển hướng nó đi một cách vô hại. Trong trường hợp lý tưởng, không chỉ người nhận mà cả người tấn công cũng vô hại.

Aikido03Thấu triệt những nguyên lý, kỹ pháp đã được Takeda Sokaku truyền dạy, Ueshiba đã miệt mài luyện tập, nghiên cứu hàng chục môn phái khác đang thịnh hành ở Nhật đương thời, đồng thời cũng tỷ thí võ công của mình với những đại cao thủ trong toàn quốc để chứng nghiệm công phu. Đến năm 1920, môn phái nào Ueshiba Morihei theo học cũng đạt Menkyo Kaiden. Cũng trong những năm này ông nghiên cứu các triết lý tôn giáo, đặc biệt là Thiền tông dưới sự chỉ dạy của thiền sư Shinton tại Jizo.

Năm 1925, khi đã 30 tuổi, sau rất nhiều lần tỷ thí với các võ sư và chưa hề chiến bại, Ueshiba Morihei tự hỏi quật ngã địch thủ và đánh gục kẻ khác, chiến đấu và đàn áp họ nhưng không kiểm soát được ý chí của bản thân mình, như thế để làm gì? Ông đã thực hành một lối sống vô cùng khổ hạnh, tìm đến các chùa chiền nổi tiếng để tịnh tâm, tìm nơi tĩnh mịch quán tưởng, thậm chí ngâm mình dưới thác nước giá buốt như trước đó 300 năm samurai Miyamoto Musashi đã từng làm với tâm nguyện được khai mở huệ nhãn và đạt giác ngộ. Cuối cùng, Ueshiba Morihei đã mặc khải được võ thuật là tình yêu của trời đất, vũ trụ. Ueshiba Morihei từng nói rằng, tập luyện võ nghệ với mục đích tiền khởi không phải để đánh bại kẻ khác mà ở chỗ thực hành lòng yêu mến trời đất trong chính bản thân mình. Từ đây Ueshiba Morihei toàn tâm, toàn ý truyền bá tư tưởng đó đến các môn đồ của mình thông qua phái võ thuật mà ông sáng lập mang tên Aikido vào năm 1942. Và cũng từ đây, Aikido lừng danh là một võ phái của chủ trương hòa bình trong bối cảnh chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản vẫn chưa thôi hiếu chiến mặc dù đất nước đã tang thương đổ nát vì những trận bom dữ dội từ phía đồng minh trong Thế chiến 2. Những kỹ pháp của Aikido không hướng tới mục tiêu đánh gục kẻ khác, mà là để cải sửa chính tâm hồn bạn và hòa hợp chúng ta với sự vận hành của vũ trụ.

Aikido04Mùa xuân năm 1969, Tổ sư lâm bệnh và nói với con trai Kisshomaru rằng "Thần linh đang gọi ta…". Ông yêu cầu được đưa ông về vùng quê nơi có võ đường của ông. Và ngày 15/04 năm đó, bệnh tình của ông ta đã đến lúc cực kỳ nghiêm trọng. Ông gọi các học trò lại và nói lời giảng cuối cùng: "Aikido dành cho tất cả mọi người. Đừng thực hành Aikido vì những lý do ích kỷ. Hãy đem Aikido đến mọi người ở mọi nơi."

Sáng sớm ngày 26/04/1969, Tổ sư qua đời hưởng thọ 86 tuổi. Và 2 tháng sau đó, Hatsu, vợ ông cũng qua đời ở tuổi 67. Hài cốt của Tổ sư được đặt tại đền thờ gia đình tại Tanabe. Hàng năm lễ tưởng niệm được tổ chức vào ngày 29 tháng 04 tại Đền thờ Aki tỉnh Iwama, Nhật Bản.

Nguồn: Wikipedia

Trở về trang "Giới Võ Thuật Quốc Tế"